بررسی اثر سطوح مختلف نانواکسید آهن بر برخی ویژگی های کمی، کیفی و فیزیولوژیک چهار رقم گندم پاییزۀ کشور (triticum aestivum) در وضعیت اقلیمی خرم آباد

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر ریز مغذی نانواکسید آهن بر عملکرد کیفی و برخی ویژگی های فیزیولوژیک گندم، آزمایشی در مزرعۀ آموزشی و پژوهشی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه لرستان به صورت آزمایش کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عوامل بررسی شده شامل چهار رقم گندم پاییزه و چهار سطح کود نانواکسید آهن (250، 500، 750 و 1000 پی پی ام) به همراه شاهد بودند. محلول پاشی در دو مرحله (شروع ساقه روی و ظهور سنبله) انجام گرفت. نتایج نشان داد که ارقام آذر، مرودشت، شیراز و لاین m-79-7 از نظر صفات دوام سطح برگ، شاخص سرعت فتوسنتز خالص، سرعت رشد، سرعت رشد نسبی، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، رسوب sds، درصد پروتئین دانه و مقدار آهن دانه تفاوت معنا­داری داشتند. در بین ارقام بررسی شده، رقم مرودشت از نظر عملکرد دانه (4/6 تن در هکتار حاصل تیمار محلول پاشی 250 پی­پی­ام آهن)، مقدار پروتئین دانه (39/15 درصد حاصل تیمار محلول پاشی 500 پی­پی­ام آهن) و مقدار آهن دانه (4/202 پی­پی­ام حاصل تیمار محلول پاشی 1000 پی­پی­ام آهن) برتر از سایر رقم­ها بودند. اما از نظر حجم رسوب sds، رقم شیراز (با حجمی معادل 33/74 میلی­متر حاصل تیمار محلول پاشی 750 پی­پی­ام آهن) از بقیۀ ارقام برتر بود. به طور کلی محلول پاشی نانواکسید آهن سبب بهبود صفات بررسی شده شد. به طوری­که در این آزمایش غلظت 750 پی­پی­ام نانواکسید آهن برای بهبود  sdsو مقدار آهن دانه و غلظت 500 پی­پی­ام آن برای دوام سطح برگ بهتر از سایر غلظت­های استفاده شده بود. با توجه به نقش آهن در فیزیولوژی گیاه و همچنین مشکلاتی که خاک­های آهکی در تأمین آهن کافی برای گیاه دارند، استفاده از کود آهن به صورت نانواکسید می تواند ضمن بهبود رشد و عملکرد کمی گندم سبب بهبود ارزش تغذیه­ای آن از نظر آهن و پروتئین نیز شود.